Panait Istrati

Yaşar Nabi

Sünger avcısı

Kodin

Chira Chiralina

Os cardos do Baragan

Akdeniz

Yaşar Nabi Nayır

Perlmutter ailesi

Arkadaş

Mihail

Les Recits d'Adrien Zograffi

Kyra Kyralina

The Bandits

Codine

Enfance d'Adrien Zograffi

povestiri, romane

Opere

Baragan’ın Devedikenleri, “Balkan edebiyatının Gorki’si” olarak bilinen Panait İstrati’nin kaleminden son derece sürükleyici, gerçek olaylara dayanan bir yapıt. Daha iyi bir hayat bulmak için evlerini terk eden serüvenci çocukları, bir lokma ekmek uğruna verilen kavgaları ve yoksul köylülerin adalet arayışını anlatıyor. İstrati’nin şiirsel üslubu, eşsiz güzellikteki doğa ve insan betimlemeleri yine hayranlık uyandırıcı. Anlatılan hikâye ne kadar etkiliyse onu bize aktaran on dört yaşındaki Matake’nin yüreği de o denli saf. Devedikenlerinin peşinden koşarak dünyayı keşfetme, sevgiyi bulma ve yaşama arzusuyla dopdolu. İstrati bu kitabını, 1907 Mart’ında Romen hükümeti tarafından katledilen binlerce isyancıya, “dünyanın hak arayıcıları”na adamış. Edebiyatımızın büyük ustalarından Salâh Birsel’in Fransızca aslından çevirisiyle Yordam Edebiyat’tan! “İstrati’nin şahısları hareket halinde yaratılmış! Hep baş döndürücü bir sürat içinde yaşıyorlar. Hele Baragan’ın Devedikenleri’nde eşya ve bitkilerin de bu sürat koşusuna iştirak eden bir hâli var.” Salâh Birsel

Baragan’ın Devedikenleri

Mediterraneo (al calar del sole)

1927 yılında Hendek Nakaratı adıyla yayımlanan roman, Türkiye’de de çoğu kez Sokak Kızı adıyla yayımlanmıştır. Oysa Panait Istrati, “Bu romanın adı Nerrantsula’dır ve ben günün birinde onun bu adla yayımlanmasını isterim. Alelacele icat etmek zorunda kaldığım Hendek Nakaratı, benim bu kitaba verdiğim isim değildir” demiştir. Ötüken Neşriyat tarafından, eserin yazarının arzusuna saygıyla Nerrantsula olarak yayımlanan kitap, Belma Aksun’un titiz tercümesi ve incelikli üslûbuyla okuyucuyla buluşmuştur. Nerrantsula, herkesin “sokak kızı” dediği bir kızın kahkahaları içinde sakladığı hüznünü, ona daha çocukluk yaşlarındayken âşık olan Marko ve Epaminonda’nın uzun yıllar devam edip de, nihayetinde acıma hissine dönüşen sevgilerini, hayal kırıklıklarını, ıstıraplarını anlatır… Ve Nerrantsula’nın şarkısını, okuyanın ruhunda âdeta hüzünle yankılandırır. Romanya’da başlayıp, İstanbul’da son bulan bir hikâyenin genç ve güzel kızı Nerrantsula; neşesini de, hüznünü de, güzelliğini de bu şehirde bırakır. Apostolis Monastirioty’nin ifadesiyle: “Panait’in Nerrantsula’sı, aşkın ve denizin oyunu, öldüren aşkla birlikte denize -Boğaz’ın efsane sularına- gömüldü gitti…” “O kız daima yaşayacak Pembe adaların kumsallarında Her zaman başına buyruk Her zaman asi” [Ötüken Neşriyat A.Ş.]

Nerrantsula

A Novel

The Bitter Orange Tree

Dünya Klasikleri serileri içinde belki de en fazla ihmal edilen yazarlardan biridir Panait Istrati. Herkesin Dostoyevski’den, Tolstoy’dan, Balzac’tan hiç olmazsa birkaç kitap ismi sayabildiği bugün, Panait Istrati maalesef samimiyetine, insana olan güvenine ve umuduna nispetle aynı ölçüde tanınmıyor. Belma Aksun’un enfes Türkçesiyle okurlarımızla buluşturduğumuz Akdeniz romanı hakkında bakın Istrati’nin kendisi neler diyor: Neden iyiliğin kötülüğe galebe çalması konusunda bu kadar duyarlıyız? Neden namussuzun yenik düşmesinden sevinç duyarız? Çünkü iyi olarak doğmuşuzdur. Ama bu zafer ve bu yenilgi insanlara romanlarda, tiyatroda ve ekranlarda değil yaşanan hayatta kanıtlanmalıdır. İşte pek nadiren, binde bir yapılan budur. Nadiren yapılmasının iki sebebi vardır: Her ne kadar insan, öncelikle iyi olarak dünyaya gelmişse de aynı zamanda kendini beğenmiş, kibirli, bencil bir yaratıktır da. Hayatta cömertçe davranmak çok zor olduğundan, insanların büyük çoğunluğu tamamen aksi yönde hareket eder. Oysa benim hayatım boyunca –çok acılı bir hayattı bu– elimden geldiğince en eksiksiz olarak yaptığım yegâne eylem, bu zorluğu yenmek yani cömertçe davranmak olmuştur. Evet, hayatımın en ufak bir soğuk algınlığının insafına kaldığı bugün, evet herkesin önünde, açıkça şunu söyleyebilirim: Hayatımı arayıp tarayın, onda benim aleyhimde istediğiniz her şeyi bulursunuz ama insanlığa felaket getiren o kusuru; bencilliği bulamazsınız. Benim Adrien Zograffi’m budur işte. Adrien, söz gelimi cömertçe, mertçe yaşayabilmek ya da yaşamak zorunda olmak için ille de umursamaz ya da erdemli olmak gerekmediğini kanıtlar. Zira cömertlik, mertlik, ruhu bencillikten daha fazla tatmin eder, haz verir. Hayat, evrensel acıların ortasında sefalete karşı sadece güvende olunduğu, ya da bugünkü kıyamet ortamında artistlerin, ahlakçıların çoğu gibi, muhteşem bir villada, etrafı güzel kadınlar, dalkavuk dostlar, süper limuzinler, güzel köpeklerle çevrili olarak yaşandığı zaman güzel değildir. Belki de hayat, hemen herkesin yaptığı gibi tüm imkânlara ve hatta zevke sahip olduktan sonra, her tür utanç yükünden azade bir vicdanla kuru tahta üzerinde ölürken daha güzeldir. Zira yolsuz, elektriksiz ve hatta hijyensiz de yaşanabilir ama temiz ruhlar olmadan yaşanmaz. [ Ötüken Neşriyat ]

Hajduci

Baragan'in dikenleri

Panait Istrati

About

Books

Join the club