Prof. Dr. Adnan Demircan

Hz. Peygamber'e (sas) gelen vahiy, onun yaşantısında müşahhas hale geliyordu. Vahyin onun ve yaşadığı toplumdaki insanların hayatlarına hâkim olmasının yanında Allah Elçisi'nin, temelini vahyin oluşturduğu söz ve uygulamaları da nüzûl dönemi devam ettiği için ilahî gözetim altındaydı. Bu sebeple Hz. Peygamber'in (sas) söz ve fiilleri, diğer insanların vahiyden anladıklarından ve davranışlarından daha önemli ve öncelikli bir konuma sahip olmuştur. Hz. Muhammed'in (sas) vahyin ilk muhatabı olarak Allah'ın mesajını en iyi anlayan insan olduğu muhakkaktır. O, vahyin ilk iman edeni, ilk anlayanı, ilk yaşayanı ve yorumlayanı olarak bize Kur'ân'dan ayrılmayan ve onun gölgesinde gelişen sünneti bırakmıştır. Bu sebeple sünnetin merkezinde de Kur'ân vardır. Hz. Peygamber'in (sas) ilk İslâm toplumunu eğitirken yazıya verdiği önem, ümmilik konusunun onun hayatında ne anlama geldiği hususunda farklı görüşlerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Ümmilik konusunu Allah Elçisi'nin (sas) yaşadığı coğrafyadan bağımsız anlamak mümkün değildir. Elinizdeki kitabın bir bölümünde konuyla ilgili görüşler ve delilleri incelenmiştir.

Hz. Muhammed'in Ümmiliği

Allah ile beşer arasındaki iletişim yollarından biri ve en önemlisi peygamberlerin aldığı vahiydir. Peygamberler, Yüce Allah'ın bu mesajını insanlara bildirmek üzere seçilen özel insanlardır. Hz. Muhammed'in (sas), Hira Dağı'ndaki küçük mağarada aldığı ilk vahiyden vefatına kadar geçen süreçte mesaj, bazen uzun, bazen de kısa pasajlar halinde geldi. Vahyin yirmi üç yılda peyderpey gelmesinin hikmetlerinden biri, Allah Elçisi'nin (sas) muhatap olduğu toplumun vahyi sindirmesi, vahyin mihmandarlığında toplumsal ilişkilere çeki düzen verilebilmesi için fırsat bulunmasıdır. Allah'ın koruması altında olan vahiy, bizzat Hz. Peygamber (sas) tarafından görevlendirilen kâtipler tarafından yazdırılmış ve onun hayatında kısmen ya da tamamen birçok insan tarafından ezberlenmiştir.

Vahiy ve Peygamber

ET-TABAKÂT NASIL BİR KİTAPTIR? Et Tabakât, kendi alanı ile alakalı eserler içerisinde bize kadar ulaşan en eski kitaptır. İslam kültür tarihinde tabakât kitaplarının ilki ve zamanımıza intikal eden çalışmaların en eskisi olan Kitâbü’t-Tabakâti’l-kebîr, kendi sahasında yazılan eserler mikyasında kapsamı ve özgünlüğü ile öne çıkan bir eserdir. Bu eser, temel olarak siyer-megâzî ve tabakât ana bölümlerinden meydana gelmektedir. Kitabın ilk iki cildi, siyer- meğâzî bölümünden mezun oluşmaktadır. Bu ilk bölüm, İbn İshâk’ın İbn Hişâm yoluyla günümüze ulaşan es-Siretü’n-Nebeviyye ve Vâkıdî’nin Kitâbü’l-Meğâzî’sinden sonra, Hz.Peygamberin (sas) hayatı ve şahsiyeti üzerine kaleme alınmış mevcut eserlerin üçüncüsü sayılsa bile, tabakât kitaplarının ilki olduğu muhakkaktır. İbn Sa’d, her ne kadar hocası Vâkıdî’nin”Kitâbü’t-Tabakât” adını taşıyan bir eserinden bahsediliyor ve ondan sık sık nakiller yapıyorsa da, bu eser günümüze ulaşmadığından şimdilik rical ilmine dair ilk eser olma özelliği kendi Tabakât ‘ındadır. Bu özellikte haklı olarak kitabın değerini ziyadeleştirmektedir. et-Tabakât, kendinden sonra gelen birçok müellifin eserine hem öncülük, hem örneklik, hem de kaynaklık yapmış bir çalışmadır. Bu kıymetli kitap, yazıldığı günden itibaren siyer ve hadis başta olmak üzere İslâmî ilimler alanında çalışan ve eserler veren birçok İslâm âlimini hem usul, hem de muhteva açısından etkilemiş, ulema arasında İbnSa’d ve eseri üzerinde genel bir hüsn-ü kabul oluşmuştur. Eğer İbn Sa’d’ın bu her türlü takdire şayan olan gayretinin bir neticesi olan et-Tabakât’ı olmasaydı, İslâm tarihinin farklı yönlerini ele alan sonraki dönem müelliflerinin eserleri birçok tarihi malumatı bizlere ulaştırma imkanı bulamazdı. Nitekim büyük İslam tarihçilerinden ve İbn Sa’d’ın en önemli talebelerinden Belâzürî, fütuhat kitaplarının öncüsü kabul edilen Fütûhu’l-büldân ile ensâb kitaplarının en mühimlerinden biri olan Ensâbü’l-eşrâf’ı telifi esnasında onun eserinden çok faydalanmıştır. İşte İbn Sa’d’ın, 11ciltlik bu muhteşem eserinde, önce Hz. Peygamber’i (sas) en önemli özellik ve vasıfları ile anlatmaya başlayarak işlediği konuları şu şekilde aktarır: Birinci cildinde, beşerin atası Hz. Âdem’den (as)başlayarak, Hz. Peygamber’in (sas) nesebi, doğumu, çocukluk ve gençlik yılları, evlilik ve nübüvvet öncesi hayatını, Onun kutlu sireti ile alakalı olan Arap kabileleri ve o devrin sosyal, kültürel, ticari ve ilmi hayatı adeta bir fotoğraf gibi gözler önüne serer. İkinci ciltte, Efendimiz’in (sas) gazve ve seriyyelerini detaylı bir şekilde anlatır. Özellikle Medine hayatını, hastalanışını, vefatını, ardından söylenenleri ve arkasında bıraktığı neslin en temel özelliklerini farklı tespit ve rivayetlerle takdim eder. Üçüncü ciltten itibaren en hayırlı ilk nesil olan sahabe nesli anlatılır. Bedir’e katılanlarla başlayan anlatım, altıncı cilde kadar devam eder. Buraya kadar et Tabakat bize, beş ana tabakaya ayırdığı ashâbdan 1412 sahâbînin biyografisini aktarır. Yedinci ciltten itibaren ikinci hayırlı nesil olan Tabiîn nesline geçer. Sözü, Peygamber şehri olan Medineli Tabiîler’den başlatır ve bu ciltte, 890 şahsın biyografisini anlatır. Sekizinci cilt, Resûlulah’ın (sas) vefatının ardından siyer coğrafyasının çeşitli bölgelerine (Mekke, Taif, Yemen, Yemame, Bahren ve Küfe yerleşen sahabîler ve bu sahabîlerden rivayette bulunan 1350 şahsın biyografisine yer verir. Dokuzuncu ciltte ise, yine Siyer coğrafyasının özellikle Arap Yarımadası dışında bulunan merkezlerine yerleşen Sahabe ve bu Sahâbe’den rivayette bulunan fakih, kurra, muhaddis olan tabiîn ve tebeu’t-tâbiîn anlatılmaktadır. Bu ciltte 1272 biyografi yer almaktadır. Onuncu ve son ciltte ise hanımlar vardır. “Kureyşli Muhacir Müslüman Hanımlar, Ensâr’dan Biat Eden Hanımlar, İsimleri Bilinmeyen Arap Hanımlar ve Diğerleri” başlığı altında ilk bölümlerde Muhacir hanımlarını, arkasından Hz. Peygamber’in kızlarını, halalarını, amca kızlarını ve diğerlerini anlatır. Ensar’ın hanımlarını ise Evs ve Hazrec kabileleri ve bunların alt kollan çerçevesinde takdim eder. Bu ciltte 1902biyografi yer almaktadır. Onbirinci ciltte ise geniş bir dizine yer verilmiştir. Çeviri Heyeti Prof. Dr. Abdurrahman ELMALI, Prof. Dr. Ali BAKKAL, Prof.Dr. Hikmet AKDEMİR, Prof Dr. Musa Kazım YILMAZ, Prof Dr. Mustafa EKİNCİ, Prof.Dr. Yusuf Ziya KESKİN, Doç. Dr. Mehmet AKBAŞ, Yrd. Doç. Dr. Abdullah YILDIZ ,Yrd. Doç. Dr. Ahmet ASLAN, Yrd. Doç. Dr. Ayhan ERDOĞAN, Yrd. Doç. Dr. Mahmut POLAT, Yrd. Doç. Dr. Mehmet DİLEK , Yrd. Doç. Dr. Mehmet Vehbi ŞAHİN ALP, Yrd.Doç. Dr. Veysel KASAR, Yrd. Doç Dr. Yasin KAHYAOĞLU

Muhacir ve Ensar’dan Bedir’e Katılanlar

Kitabü’t Tabakati’l Kebir - Cilt:3

Siyer Yayınları

Hz. Peygamber (sas) her dönemde merak ve ilgi konusu olmuş; her zaman gündemde kalmaya devam etmiştir. O, herhangi bir zamanda bir şairin dizesinde, bir destan yazarının mısrasında, bir müfessirin yorumunda, bir muhaddisin şehrinde, bir tarihçinin eserinde, bir gazetecinin köşe yazısında, bir halk ozanının türküsünde karşımıza çıkabilir.

Oryantalistlerin Siyere Yaklaşımı

Prof. Dr. Murat Akgündüz

İslâm medeniyetinin gelişmesine geleneklerin de önemli katkısı olmuştur. İslâm dini, vahye ve Peygamber'in uygulamalarına ters düşmeyen geleneklerin varlığını kabul etmiş; yaşamasına izin vermiştir. Tarihsel İslâm'ın oluşmasının üzerinde geleneklerin hissedilir bir ağırlığı bulunmaktadır. İslâm medeniyeti gibi, hem coğrafî hem de tarihsel bakımdan ihata edilmesi güç olan bir medeniyeti birkaç yüz sayfalık bu çalışmanın olanakları çerçevesinde ele almaya çalıştık. Bu bağlamda İslâm medeniyetinin daha çok Anadolu'ya uzanan yönünü vurgulamaya özen gösterdik. İslâm medeniyetinin muhteşem günlerini tekrar görmemiz dileğiyle...

İslam Medeniyeti

Medineli Tabiin

Kitabü’t Tabakati’l Kebir - Cilt:7

İslam, toplumu Müslüman kimliği etrafında yapılandırırken bireylerin sahip oldukları kimlikleri reddetmemiş, meşru ölçüler içinde kimliklerini kullanma haklarını teminat altına almıştır. Her Müslüman, sahip olduğu bireysel özellikleri koruma ve bunu ifade etme hakkına sahiptir. Buradaki temek ölçü, bireysel kimliğin başkalarına karşı baskı unsuru olarak kullanılmamasıdır. Başkalarına baskı ve zulme sebep olan, özgürlüklerine müdahale anlamına gelen her türlü davranış yasaklanmıştır. İslam, kişinin kabile kimliğini kullanmasını, kendisini onunla ifade etmesini yasaklamıştır. Ancak alt kimlikler, üst kimliğe zarar veremez.

Önder Peygamber ve Yeni Bir Devletin Kuruluşu

Peygamber zincirinin son temsilcisi, yüceler yücesi Allah'ın sevgilisi, bütün insanlığın efendisi Hz. Muhammed'in (sas). Nefislerini tantı edinen Mekkeliler ile İslam mücadelesi on üç yıl sürdü. Nica ecıkara, nice açlıklara, nice hüzünlere, nice kaygılara tanık oldu bu on üç yıl. Mekke sokakları Bilal'in kanlarıyla allara boyandı... Habbab'ın sırtı kızgın korlarda yandı... Sümeyye, İslam'ın ilk kadın şehidi olma onurunu kazandı. Yasir eşini şehit olmada da yalnız bırakmadı. Bütün acılkara dayanma gücü oldular her Müslümanın...Sembolü oldular, her yürekte sabrın...

Çeşitli Yönleriyle Hz. Peygamber'in Hayatı (sas)-Mekke Dönemi

İslam, ulaştığı her yerde köklü değişimlerin gerçekleşmesine sebep olmuş ve olmaya devam etmektedir. Müslümanlar, gittikleri yerlerde ciddi zihinsel, sosyal, kültürel, siyasal hukuki, ahlaki, eğitimsel, ailevi, ekonomik vb. alanlarda değişimler gerçekleşmektedirler.

Yeni Bir Toplum İnşası

Hicretle birlikte, gerek İslam’ın evrensel boyutta tebliği gerekse Müslümanların barış ve güvenlik içinde yaşama imkanına kavuşması için siyasi hakimiyetin zarureti ortaya çıkmıştı. Çünkü İslam dininin bütün yönleriyle yaşanabilmesi için, Hz. Peygamber’in tek söz sahibi olduğu bağımsız bir ülke gerekiyordu. Kişisel ve sosyal hayatın bütün yönlerini kuşatan İslam’ın tam anlamıyla hayata geçirilmesi ve gerçek İslam medeniyetinin kurulması ancak böyle bir ülkede gerçekleşebilirdi.

Çeşitli Yönleriyle Hz. Peygamber'in Hayatı (sas)-Medine Dönemi

Beşerin Hz. Âdem'den kıyamete kadar sürecek olan uzun imtihan yürüyüşünde ayağının kaymaması ve istikameti muhafaza edebilmesi için Yüce Allah'ın yol gösterici ve uyarıcı olarak gönderdiği elçilerin sonuncusu olan Hz. Muhammed (sas), bıraktığı etkiler bakımından kendisinden önce gelen peygamber kardeşlerinden farklı bir konuma sahiptir. İnsanoğlunun dünyada huzur, ahirette ise Allah'ın rızasını ve ebedi mutluluğu kazanabilmesi için Hz. Muhammed'in (sas) tebliğ ettiği Yüce Allah'ın kıyamete kadar devam edecek olan son mesajının anlaşılması ve mesajın insandan istediği salih amelin hayata hâkim kılınması gerekir. Bu sebeple nübüvvetin dindeki yeri, Hz. Muhammed'in (sas) nübüvveti ve konumu, incelenmesi gereken önemli bir konudur. Elinizdeki kitap bu konuyu ele alan çalışmalardan meydana gelmiştir.

Prof. Dr. Adnan Demircan

About

Books

Join the club