Suçlu Kim?
Klasik Rus edebiyatının başyapıtları arasında yer alan Suçlu Kim?, Rus edebiyat tarihinde, saf anlamda ilk “toplumsal” roman olarak değerlendirilmektedir. Ünlü eleştirmen Belinski, romanı, çağdaş Rus yaşamını toplumsal ve psikolojik açıdan ele alması bakımından çok önemli bulmuştur. İngiliz felsefeci Isaiah Berlin ise “Herzen'in romanı 1840'ların düşünsel mayalanmasında ciddi bir rol oynadı. Toplumsal ve ahlaki anlamda önemli bir yapıttır ve Herzen'in kişiliğinin de mükemmel bir ifadesidir” demiştir. Aleksandr Herzen'in “Benim yayınlanmış ilk romanımdır. 1841'de Novgorod'da sürgünken başladım yazmaya ve epey geç, Moskova'da bitirdim,” dediği romanı, 1845-46 yıllarında gazetede tefrika edildikten sonra 1847'de kitap olarak yayınlanmıştır. Rusya'da toprak sahibi zenginlerin hantal ve bayağı yaşantılarını hicvederek eleştirdiği için Çarlık sansürüne de uğrayan Suçlu Kim?, bir yanda gününü gün eden sorumsuz toprak beyleri, diğer yanda mutluluğu arayan genç bir çift özelinde Rus toplumunun panoramasını sunarken, “gayrimeşru ilişkileri” sorgulayarak yolunda gitmeyen beraberliklerdeki asıl suçluyu da aramaktadır…