Ariana Harwicz

Geber Askim

"Öğle yemeğinden beri tuvalete gitmek istiyorum ama anne olmaktan başka bir şey yapmak imkansız. Ağlayıp duruyor üstelik, ağlıyor, ağlıyor ve ağlıyor, aklımı oynatacağım. Anneyim ben, nokta. Pişmanım esasında ama bunu söyleyemem bile."

Hayatımda okuduğum en sert metinlerden biriydi Ariana Harwicz'in "Geber Aşkım"ı. 2018'de Booker Ödülü'nün uzun listesine seçilen kitap hakikaten çok ama çok ürkütücü - her cümlesine şiddet sinmiş o ağulu metinlerden biri bu. Ariana Harwicz Arjantinli bir genç yazar, Çağdaş Arjantin edebiyatıyla ilişkimi daha da derinleştirme hevesim çerçevesinde tanıştım kendisiyle. Çerçeve bu olunca tabii aklıma hemen Samanta Schweblin geliyor ve izninizle kıyaslıyorum; sanırım şöyle diyebilirim: sürekli "tekinsiz" diyip durduğum Schweblin metinleri, bunun yanında çocuklara uyku öncesi masalları gibi kalıyor.

Arka kapak Clarice Lispector ve Sylvia Plath'ın edebi izlerini takip ettiğini söylüyor yazarın, doğru. Metinde sık sık geçen Virginia Woolf göndermelerini de bence eklemeli, anlatıcının durmaksızın deliliğin sınırlarında gezme (ve hatta zaman zaman o sınırı aşma), içine düştüğü derin depresyonda debelenme halini Woolf ile özdeşleştirmesi anlaşılır. Ben biraz da Elfriede Jelinek ve Ingeborg Bachmann havası sezdim ki yani bu saydığım isimlere aşinaysanız zaten nasıl vahşi bir metin olduğu kafanızda canlanmıştır.

Ben anne değilim, anne olma arzusu hiç duymadım, bu fikri kafamda pek çevirmedim de bugüne dek. Dolayısıyla daha mesafeli bir yerden yorumlayabiliyorum - ama anne olan (ve özellikle doğum sonrası depresyonu yaşamış) genç kadınlar acaba bu çırılçıplak metni okurken ne hissederler merak etmiyor değilim. Anneliğin içine hapsolmuş bir kadını dinliyoruz kitap boyunca, o hapisten çıkmaya çalışıyor, ruhsal ve fiziksel arzularını neredeyse vahşi hayvanlar gibi şiddetle dışavuruyor, dişliyor, yırtıyor, parçalıyor çıkışı bulmak için. 

Ailenin kutsallığını, ışıltılı annelik ideasını, sadakate dair mitleri çok rahatsız edici biçimde yerle bir eden bir metin. Sevdim ya da sevmedim diyemeyeceğim kadar kafamı karıştırdı. Ama çok çok kuvvetli olduğunu söyleyebilirim.

Eylül Görmüş

"Öğle yemeğinden beri tuvalete gitmek istiyorum ama anne olmaktan başka bir şey yapmak imkansız. Ağlayıp duruyor üstelik, ağlıyor, ağlıyor ve ağlıyor, aklımı oynatacağım. Anneyim ben, nokta. Pişmanım esasında ama bunu söyleyemem bile."

Hayatımda okuduğum en sert metinlerden biriydi Ariana Harwicz'in "Geber Aşkım"ı. 2018'de Booker Ödülü'nün uzun listesine seçilen kitap hakikaten çok ama çok ürkütücü - her cümlesine şiddet sinmiş o ağulu metinlerden biri bu. Ariana Harwicz Arjantinli bir genç yazar, Çağdaş Arjantin edebiyatıyla ilişkimi daha da derinleştirme hevesim çerçevesinde tanıştım kendisiyle. Çerçeve bu olunca tabii aklıma hemen Samanta Schweblin geliyor ve izninizle kıyaslıyorum; sanırım şöyle diyebilirim: sürekli "tekinsiz" diyip durduğum Schweblin metinleri, bunun yanında çocuklara uyku öncesi masalları gibi kalıyor.

Arka kapak Clarice Lispector ve Sylvia Plath'ın edebi izlerini takip ettiğini söylüyor yazarın, doğru. Metinde sık sık geçen Virginia Woolf göndermelerini de bence eklemeli, anlatıcının durmaksızın deliliğin sınırlarında gezme (ve hatta zaman zaman o sınırı aşma), içine düştüğü derin depresyonda debelenme halini Woolf ile özdeşleştirmesi anlaşılır. Ben biraz da Elfriede Jelinek ve Ingeborg Bachmann havası sezdim ki yani bu saydığım isimlere aşinaysanız zaten nasıl vahşi bir metin olduğu kafanızda canlanmıştır.

Ben anne değilim, anne olma arzusu hiç duymadım, bu fikri kafamda pek çevirmedim de bugüne dek. Dolayısıyla daha mesafeli bir yerden yorumlayabiliyorum - ama anne olan (ve özellikle doğum sonrası depresyonu yaşamış) genç kadınlar acaba bu çırılçıplak metni okurken ne hissederler merak etmiyor değilim. Anneliğin içine hapsolmuş bir kadını dinliyoruz kitap boyunca, o hapisten çıkmaya çalışıyor, ruhsal ve fiziksel arzularını neredeyse vahşi hayvanlar gibi şiddetle dışavuruyor, dişliyor, yırtıyor, parçalıyor çıkışı bulmak için. 

Ailenin kutsallığını, ışıltılı annelik ideasını, sadakate dair mitleri çok rahatsız edici biçimde yerle bir eden bir metin. Sevdim ya da sevmedim diyemeyeceğim kadar kafamı karıştırdı. Ama çok çok kuvvetli olduğunu söyleyebilirim.

Irem

Yazarın kendine has (şiirsel ve sembolik) dili ile bu kadar sert bir konu birleştiğinde okurken yorucu, yıpratıcı bir kitap çıkmış ortaya. Kitabı devamlı stabil bir dikkatle takip etmeniz gerekiyor zira yine yazarın tarzından kaynaklı olarak konuşan kişinin ya da perspektifin değiştiğini çok zor takip ediyorsunuz. Bu karmaşanın ortasında konuya baktığınızda evet ilk başlarda -ilk 40-50 sayfada- gerçekten etkileyici başlıyor ama bir yerden sonra kendi etrafında dönüp yeni şeyler eklemeyi bırakıyor. İnce bir kitap olduğu için bitirebildim ancak daha kalın bir kitap olsaydı muhtemelen okumayı bırakırdım. Eğer doğum sonrası annelik ve kadınlık buhranlarına dair gerçekten etkileyici bir şeyler okumak isterseniz Sarı Duvar Kağıdı ya da yerlilerden Otopsi kitabını okursanız çok daha tatmin edici bir okuma yapmış olursunuz. Açıkcası bu kitaba dair de çok büyük bir beklentim vardı, beklediğimi alamadım, o yüzden de pek sevemedim.

Geber Askim

Reviews