Edouard Louis

Eddynin Sonu

Sine

seneye direkt senenin -muhtemelen- en iyilerinden birini okuyarak başlamak ne büyük keyif.

édouard louis'nin eddy bellegeule olduğu yıllarını, yani çocukluğunu, ilkgençliğini, ergenliğini okuyoruz bu kitapta. babamı kim öldürdü ile ortak anlar var burada da elbette, ikisi de otobiyografik öğeler taşıyan kitaplar oldukları için. ama orada politikaya, siyasete, daha "genel"e yönlenen metin burda tam aksine daha kişisel, özel alanlara kaymış. normlara, standartlara, toplumca kabul gören vasata uyum sağlayamadığı için tükenen, başka biri gibi davranmaya, yaşamaya çalışan, bunu başardığını sanıp hiç başaramadığını her gördüğünde yıkılan ve usanmadan tekrar tekrar deneyen eddy'yi okurken gerçekten kahroldum. yazar kadar, ve böylesine ciddi bir konuda olmasa da, çocukken okulda eser miktarda zorbalığa maruz kalmış biri olarak yazarın bakış açısı hiç düşünmediğim ama müthiş haklı bulduğum bir bakış açısını fark etmemi sağladı: siz bu zorbalardan başka bir şey düşünemezsiniz, ama onlar sizi arkalarını döndüğü an unutur, ve bu sizi kahreder. sizi asla düşünmeyen bu vasat insanların üzerinde hemfikir olduğu bu vasatlığa adapte olmak için gösterdiğiniz çabaya anca yıllar sonra acırsınız. bir tarafından bu şekilde tükense de başka bir tarafından dayanacak birilerini/bir şeyleri bulabildiğim için ben yine de kendimi şanslı buluyorum. bunu bulamayan eddy'ye eşlik etmek ise çok taze, çok farklı, çok eşsiz bir edebiyat deneyimi olsa da tabi bir yandan çok da üzücü. küçük eddy'ye sarılmak istedim okurken.

belirtmeden edemeyeceğim, çeviri harika. çok özenilmiş bir kitap, her sayfasından, her satırından anlaşılıyor.

Irem

Kuzey Fransa’da cinsiyet rollerine körü körüne bağlı, geleneksel eril bir ortamda büyüyen Eddy Bellegueule ya da bildiğimiz haliyle Edouard Louis’nin hikayesi. Eddy’nin çocukluğundan itibaren hayatının merkezinde şiddet, toksik erkeklik, homofobi, alkolizm, yoksulluk, ırkçılık ve cehalet var. Fransa’da 90’lı yıllarda var olduğuna dahi inanamayacağınız böylesine konservatif bir çevrede tamamen farklı; sesiyle, davranışlarıyla klasik erkek tipinden ayrılan bir çocuk olarak büyüyen Eddy’nin hikayesini okumak çok da kolay değil. Bunda bir çocuğun böyle bir zorbalığın, acının ortasında kalması kadar yazarın yazım tercihi de etkili. Eduardo Louis'nin anlatımı öylesine açık ve filtresiz ki bazı noktalarda sanki kendisi yaşamamış da bu hikayeyi tamamen dışarıdan izleyen bir gözlemci gibi mesafeli bir şekilde aktarıyor. Bir yandan da kitapta ilerledikçe yazarın kendi çocukluğuyla yüzleştiği bir terapi seansını takip ediyor gibi hissediyorsunuz. Yazarın ilk kitabı olmasına ve çok genç bir yaşta yazılmış olmasına rağmen yeteneğini ve gücünü görebiliyorsunuz. Benim için Babamı Kim Öldürdü hala ayrı bir yere sahip ancak bu noktaya nasıl geldiğini ve altında yatan birikimi görebilmek adına çok kıymetli bir kitap. Son olarak; çeviri sayesinde okuma boyunca hiçbir takılma-kopma olmadan, olaylara yabancılaşmadan ancak Fransa’nın bir köyünde olduğunuzu da unutmadan takip ediyorsunuz. Her açıdan çok beğendiğim bir kitap oldu. Özellikle de toplumların sosyal ve politik sınırlarının karşısında ötekinin tanınmasına yönelik duruşu ile önemli bir okuma. Edouard Louis’nin acımasız açıklığını sevdiyseniz bu kitabı da mutlaka okuyun.

4,5/5

cenk karagören

Genelde bu kadar kişisel metinleri sevmem ama Eddy’ye bayıldım. Yine de takıldığım bazı noktalar var. 

Louis’nin Türkçeye çevrilen iki kitabını da okudum. İkisi de kendi geçmişinden yola çıkarak yazılan metinler. Bu durum Louis’de bir konfor alanı yaratmış gibi geliyor. Yani ben artık bu konfor alanından çıkıp kendi geçmişinden değil de tamamen hayal gücünden çıkan bir metin ve tamamen özgün bir karakter okumak isterim. Evet iyi yazar ama kendi konfor alanından çıkmadığı sürece ben kendisine büyük yazar diyemem.

Meselesi olan bir yazar, bunları kuru propogandaya kaymadan güzel işliyor. Belki de en büyük yeteneği bu. İşlediği meselelerin evrenselliği de onu haklı olarak çağın seslerinden yapıyor. Ama bu konfor alanı bir süre sonra aynı meseleleri aynı perspektiften okuma hissi veriyor. 

Romanı bitirdikten sonra Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi’nde yapılan şu programı da izlemenizi tavsiye ederim.

https://youtu.be/VdU5oq1lNmg

Eddynin Sonu

Reviews