Matthew B. Crawford

Eşyanın Dilinden Anlamak 

"İnsan elinden çıkma dayanıklı kullanım eşyaları dünyaya bir aşinalık kazandırır, insanlar arasında olduğu kadar insanlar ile şeyler arasındaki etkileşime de âdet ve alışkanlıklarını verirler" demiş Hannah Arendt.

İlk bölümünde bu nefis cümle bulunan "Eşyanın Dilinden Anlamak" kitabını okumaya heyecanla başladım; ancak parlak kısımları olsa da maalesef beklentimin altında kaldı. Benim gibi "doğum gününde sana ne alayım" sorusuna "Bosch'un yeni çıkardığı şarjlı tornavidayı istiyorum" diye yanıt veren bir alet / edevat / tadilat delisi için insanın eşyayla kurduğu ilişkiye dair bir kitap okuma fikri elbette çok heyecan vericiydi. Ancak güzel bir teorik tartışma olan başlayan eser ilerledikçe yazarın akademik kariyerini terk edip eşyayla ilişkisini yeniden tahsis etmek üzere bir motorsiklet tamirhanesi açma girişimini kendine karşı meşrulaştırma çabasına dönüşüyor sanki. 

Kitabın temel tezi kabaca "dünyayı entelektüel anlamda doğru dürüst kavrayabilmenin yolunun, yine bu dünyaya en düz anlamıyla fiilen el atmaktan geçtiği" gibi özetlenebilir. Buna hiçbir itirazım yok. Ancak yazar bu savı biraz ileri götürüp "narsisizmin çaresi belki de bir şeyleri tamir etmektir" diyor, bu süslü cümlenin biraz fazla büyük bir laf olduğu kanaatindeyim.

Narsisizmin değilse de hissettiğimiz yıkıcı yalnızlığın çaresinin tamir olduğuna içtenlikle inanıyorum. Bu kitabı belki de Audur Ava Olafsdottir'in muhteşem romanı "Sessizlik Oteli" ile beraber okumak iyi olabilir. Şöyle demiştim o kitap için: "Varoluşsal sıkıntılarla boğuşan bunalımlı erkekler ellerine birkaç alet edevat alıp bir şeyleri -gerçekten- onarmaya başlasa ne çok şey değişecek aslında – bunu hep düşünürdüm, bu kadar somut ortaya konuluşunu okumak nefis oldu." Sanki bu kitaptaki fikrin edebiyata aktarılması gibi Sessizlik Oteli.

Biraz karmaşık bir değerlendirme oldu ama ne yapalım artık. Son not: kitapta proleteryayı yeniden düşünmemiz gerektiğine dair ilginç bölümler var. Crawford 2009 tarihli bu kitabı şimdi yazmış olsa, bence prekarya meselesine dair bir bölüm eklerdi muhakkak, çok da güzel zenginleştirirdi metni. Okurken prekarya kavramı da aklınızda bulunsun derim. Böyle.

Eylül Görmüş

"İnsan elinden çıkma dayanıklı kullanım eşyaları dünyaya bir aşinalık kazandırır, insanlar arasında olduğu kadar insanlar ile şeyler arasındaki etkileşime de âdet ve alışkanlıklarını verirler" demiş Hannah Arendt.

İlk bölümünde bu nefis cümle bulunan "Eşyanın Dilinden Anlamak" kitabını okumaya heyecanla başladım; ancak parlak kısımları olsa da maalesef beklentimin altında kaldı. Benim gibi "doğum gününde sana ne alayım" sorusuna "Bosch'un yeni çıkardığı şarjlı tornavidayı istiyorum" diye yanıt veren bir alet / edevat / tadilat delisi için insanın eşyayla kurduğu ilişkiye dair bir kitap okuma fikri elbette çok heyecan vericiydi. Ancak güzel bir teorik tartışma olan başlayan eser ilerledikçe yazarın akademik kariyerini terk edip eşyayla ilişkisini yeniden tahsis etmek üzere bir motorsiklet tamirhanesi açma girişimini kendine karşı meşrulaştırma çabasına dönüşüyor sanki. 

Kitabın temel tezi kabaca "dünyayı entelektüel anlamda doğru dürüst kavrayabilmenin yolunun, yine bu dünyaya en düz anlamıyla fiilen el atmaktan geçtiği" gibi özetlenebilir. Buna hiçbir itirazım yok. Ancak yazar bu savı biraz ileri götürüp "narsisizmin çaresi belki de bir şeyleri tamir etmektir" diyor, bu süslü cümlenin biraz fazla büyük bir laf olduğu kanaatindeyim.

Narsisizmin değilse de hissettiğimiz yıkıcı yalnızlığın çaresinin tamir olduğuna içtenlikle inanıyorum. Bu kitabı belki de Audur Ava Olafsdottir'in muhteşem romanı "Sessizlik Oteli" ile beraber okumak iyi olabilir. Şöyle demiştim o kitap için: "Varoluşsal sıkıntılarla boğuşan bunalımlı erkekler ellerine birkaç alet edevat alıp bir şeyleri -gerçekten- onarmaya başlasa ne çok şey değişecek aslında – bunu hep düşünürdüm, bu kadar somut ortaya konuluşunu okumak nefis oldu." Sanki bu kitaptaki fikrin edebiyata aktarılması gibi Sessizlik Oteli.

Biraz karmaşık bir değerlendirme oldu ama ne yapalım artık. Son not: kitapta proleteryayı yeniden düşünmemiz gerektiğine dair ilginç bölümler var. Crawford 2009 tarihli bu kitabı şimdi yazmış olsa, bence prekarya meselesine dair bir bölüm eklerdi muhakkak, çok da güzel zenginleştirirdi metni. Okurken prekarya kavramı da aklınızda bulunsun derim. Böyle.

Eşyanın Dilinden Anlamak

Reviews