Eylül (Günümüz Türkçesiyle)

Eylül, edebiyatımızın psikolojik roman türündeki ilk örneğidir. Romanda çok başarılı psikolojik tahliller vardır. Gerek yapı, gerekse içerik olarak çağına göre ileri özellikleri olan bir romandır. İlk defa 1900-1901 yılları arasında Servet-i Fünûn dergisinde tefrika edilen Eylül'ün kitap halinde ilk baskısı 1901 yılında yapılmıştır. Beş yıldır evli olan Suat Hanım ile Süreyya Bey, bir yaz, Boğaziçi'nde küçük bir yalı kiralarlar. Mutludurlar. Süreyya'nın arkadaşı Necip, bunların aile dostudur; sık sık gelip yanlarında misafir kalmaktadır. Necip, Suat Hanım'a çok değer vermekte, ona karşı derin bir saygı duymaktadır. Bu değer veriş ve saygı, zamanla şiddetli bir aşka dönüşür. Fakat genç adam, aşkını gizlemektedir.