Aan de vruchten kent men de boom de boom in tekst en beeld in de middeleeuwse Nederlanden

Inhoudsopgaveer redactie van: Barbara Baert, Veerle FraetersBeschrijving Inhoudsopgave Recensies Over de auteur(s) Productinfo De boom neemt in de natuur een bijzondere plek in. Hij wordt ouder en groter dan welk ander levend wezen ook. Hij komt het dichtst bij de hemel en wortelt in het diepst van de aarde. Daarom heeft de mens de boom vanouds vereerd. In de vroege Middeleeuwen werd de aantrekkingskracht van de boom in christelijke denkbeelden ingepast. Zo bleef het archetype van de boom doorheen de Middeleeuwen veruitwendigd in een rijke literaire en iconografische symboliek, en kreeg het mythische gedachtegoed aangepaste functies binnen de religieuze en profane facetten van het maatschappelijk weefsel.De bundel Aan de vruchten kent men de boom verkent de specifieke vertakkingen die het universele motief van de boom in de middeleeuwse Nederlanden heeft gekend. De twaalf casestudies van specialisten uit de literatuur- en kunstwetenschappen boren diverse literaire en iconografische bronnen aan uit de Lage Landen. Aan de hand van miniaturen, schilderijen, emblemen, stempels en wapenschilden, alsook van geestelijke en didactische literatuur, liederen, reisverslagen en wetenschappelijke teksten, maken de auteurs een waaier van middeleeuwse boomtypen zichtbaar: de heraldische en de allegorische boom, de mei- en de minneboom, de balsemboom en de mercuriusboom, de dorre boom, de omgekeerde boom, de cultusboom én de christelijke boom bij uitstek, het kruishout.Inleiding - Aan de vruchten kent men de boomBarbara Baert en Veerle Fraeters'Totten paradise soe sult ghi gaen'. De verbeelding over de herkomst van het kruishoutBarbara Baert'Een boem die hadde wortele op wert ende den tsop neder wert'. Een mystieke boom bij Hadewijch en RuusbroecRob Faesen'Een uytlegginge vanden boom mercurii'. Onderzoek naar de betekenis en de herkomst van de arbor mercurialis aan de hand van een Middelnederlandse rijmtekstVeerle FraetersDe symbolische betekenis en de materiële functie van bomen in Latijnse heiligenlevens uit de middeleeuwse NederlandenKatrien HeeneDe balsemboom. Mythisch, medisch, magischRia Jansen-SiebenDe 'bosboom' als beeld voor 's HertogenboschJos KoldeweijIk breng u de mei. Meigebruiken, meitakken en meibomen in Middelnederlandse meiliederenJohan OostermanDe boom als teken van de Bourgondische heerschappijCyriel StrooOnze Lieve Vrouwe van de Droge Boom in Brugge. Devotiebeeld en literaire traditieJanet van der MeulenMemorabele bomen. De minneboom als allegorische constructie in de Middelnederlandse wereldlijke letterkundeDieuwke van der PoelDuivelse bomen of toverbomen? Een onderzoek naar de betekenis van de boom op heksenvoorstellingenRenilde Vervoort.