Oğuz Atay

Tehlikeli oyunlar

Vedat Baday

** spoiler alert **
           Oğuz Atay'ın eski bir çok kelime kullanmış olması sebebiyle zaman zaman akıcılığını kaybetti benim için. Belki de Oğuz Atay'ın okuduğum ilk kitabı olması ile de ilgiliydi. İç içe geçmiş "oyunlar zinciri" ve "düşünceler zinciri" sebebiyle yeterince dikkatli okunmadığında çoğu zaman neler olduğu karıştırdım ve geri dönme ihtiyacı hissettim. Aslında ana karakter olan Hikmet'in düşüncelerini, düşünme biçimini okuyordum. İç içe geçmiş oyunlar zinciri ya da düşünceler zinciri aslında Hikmet'in zihninde (?) olan şeyler. Hikmet'in düşünce tarzı, yazarın anlatım biçimi, garip bir tat bıraktı. Ayrıca Hikmet ve olaylar üzerinden Oğuz Atay aslında kendisini mi anlatıyor sorusunu sordurttu. 

Bütün kontrolü eline almak isteyen, daha fazla oyuna gelmek istemeyen Hikmet, oyunların yaratıcısı olmak istiyor ve kendi oyunlarını yazıp bu oyunları oynamaya başlıyor. Hikmet'i hiçbir zaman tatmin olamayacak, mutlu olamayacak bir karakter gibi düşünüyorum. Kendisine sürekli acınmasını istiyor. Belki de insanların sürekli onu düşünmesini istiyor. Aslında bununla da kendisiyle çelişiyor bence. Kendi fikri sorulmadığında sürekli bundan yakınan (çoğu zaman zihninde), ona yardım edilmediğinde yine bundan yakınan bir karakter. Fakat tam tersi gerçekleştiği zaman da, örneğin yardım edildiğinde, karşısındakinin onu ezmek için bunu yaptığını düşünüyor. (Bilge ve zarflar). Bu sebeple Hikmet'e yaranamaz. Yan komşusu Hüsamettin Tambay (Albay), Hikmet'i dinleyen, anlayan, Hikmet gibi karısından ayrılmış, tarihe ve tiyatroya ilgili biri. Hikmet kendisine bu benzerliği ve onu anlaması, dinlemesi sebebiyle Albay'ın varlığını reddediyor. Ve onu kendisinin böyle bir insana ihtiyaç duyduğu için yarattığını düşünüyor. Belki de gerçek zannettiğim her şey hayaldir, bütün hikaye aslında Oğuz Atay'ın okura oynadığı bir oyundur. 
Şu cümlerle bitiyor kitap ve tam olarak bitirdiğimdeki tepkiyi içeriyor.
 
Hava kararıyordu. Köşeden bir genç kızla bir genç adam göründü kolkola.
Delikanlı bir şeyler anlatıyordu, genç kız da başını sallıyordu.
"Bana kalırsa filim biraz karışıktı," dedi genç adam. "Bazı yerini anlamadım." "Canım,"
dedi kız, "Sonunda çocuk ölüyor işte." "Aptal," dedi delikanlı, "O kadarını biz de anladık."

Sorgulanabilecek, söylenebilecek daha çok şey var. Fakat kelimelerim yetmiyor (henüz). Tekrar okunması gereken bir kitap. Ayrıca "ruh proletaryası" garip ve hoş bir söz öbeğiydi :)

Sine

öyle yerleri var ki sesli güldüm -ki benim sesli gülme eşiğim çok yüksektir, bir şey okuyup izlerken genelde içimden gülerim ama gerçekten komikti. öte yandan öyle yerleri de var ki insanın ağlayası geliyor. mütemadiyen iki uçta geziyorsunuz kitap boyunca. "delilik" hali de olacaksa böyle kaliteli olmalı işte. ayarı bir tık kaçsa saçmalığa dönüşecek, biraz az olsa yapay duracak; ideal bir dengede ve kitap boyunca da bozulmuyor. 

okurken, arada durup boşluğa bakıp "şu an ne okuyorum ben ya" inanamamasını yaşatan kitapları seviyorum. teşekkürler oğuzcum atay.

Tehlikeli oyunlar

Reviews