Oğuz Atay

Ülkemizin en değerli yazarlarından biri olan Oğuz Atay’ın yazıldığı dönemde büyük tartışma konusu olmuş eseri Tutunamayanlar, 1972 yılında yayımlanmıştır. Eser, bilinç-akışı tekniğiyle döneme damgasını vurarak Türk

Tutunamayanlar - Bütün Eserleri - 1

Bilge Ince

Kendini önce başkalarına kabul ettirmelisin ki biz de kabul edebilelim. Bunun için de belki önce ölmelisin. Unutulmalısın. Unutulan herkesin hatırlanması için ne kadar zaman geçiyorsa, o kadar zaman geçirmelisin mezarda. Orada bile acele etmemelisin. Senden önce ölüp, senden önce unutulanlar ve daha hatırlanmayanlar var. Dur bakalım, dur hele. Sıranı bekle.

Ah Oğuz Atay, ah Turgutcum Özben ve Ah Selim Işık...

Döneminde hak ettiği övgüyü görememiş; kabullenilebilmek için önce ölmüş. Sonraysa sırasını bekleyip kendinden önce ölenleri ve hatırlanmayı bekleyenleri beklemiş; en sonunda hak ettiği gibi bir değer ve kabul görmüş... Tutunamayanlar benim gözümde bir tek Selim Işık'ın değil en başta Turgut'un, Süleyman Kargı'nın, Günselinin ve daha nicelerinin kendilerince tutunabilme savaşı vermelerinin ve bir noktada bazılarının bu yolda diğerlerinden ayrılarak "tutunamayanlar (disconnectus erectus)" kimliğine bürünmelerinin hikayesidir. 

Tutunamayanlar yine benim için kimi zaman bol bol güldüğüm bir komedi romanı kimi zamansa "odalarda ışıksız" kaldığım bir psikolojik yorgunluk romanı oldu. Fakat ne yalan söyleyeyim yavaş ilerlemesi (çünkü çok uzun) dışında okumayı zor bulmadığım ve defalarca okuyacağıma ve her okuduğumda da yeni tatlar bulacağıma bir yaşın değil her yaşın hikayesi olduğuna inandığım oldu. Ayrıca kitaplardan ve yazarlardan bahseden bu kitabı, Türkçe'yi bu kadar güçlü kullanan bir yazarı beğenmemek haddime bile olamaz. Turgutçuğum Özben'in de dediği gibi  Artık bu yalancı dünyayı beğenmiyorum. Çiçeklerden papatyayı, insanlardan Selim’i beğeniyorum.

Şöyle bir kaç bir yandan güldürmeli diğer yandan düşündürmeli alıntıyı da huzurlarınıza sunuyorum.

 İntihar edenlere tören yapılmaz böyle intikamcı tanrıya tapılmaz.

Esat da her yöne çevirdiği uzun boynuyla, adları aurus ile biten nesli tükenmiş hayvanlardan birine benziyordu. Bu hayvanlara, günümüzde ancak, traktörlüvinçlibetonyerli inşaatçıların avlanma sahalarının dışında, kazma girmemiş ahşap ev ormanlarında rastlanmaktadır. Yırtıcı teknisyenlerin bulunmadığı böyle uzak bölgelerde yaşayan bu tarih öncesi hayvanlar, sakin yaşayışlarının doğal bir sonucu olarak uçucu ve koşucu özelliklerini kaybetmişlerdir. Çevrelerindeki doğal beslenme şartlarının esnaf avcılar tarafından sistemli bir şekilde yok edilmesi, bu nazik hayvanların gittikçe azalmasına ya da ehlileştirilerek özelliklerini kaybetmesine yol açmaktadır. Bazıları, kat karşılığı, ahşap evlerdeki yuvalarından çıkmakta ve yeni yerleştikleri beton kafesler içindeki yaşayışa uyamayarak mahzunlaşmaktadırlar. Son yapılan geri kalmış hayvanlar sayımında bunlardan ancak dört bin iki yüz kadar kaldığı ve kilometre kareye üç tane düştüğü tespit edilmiştir. Yakında bunlara sadece biyoloji kitaplarında rastlayabileceğiz. Yabancı bilim dergilerinde bugünkü tutumumuz şiddetle eleştirilmektedir. Onlar, bu servetimize de el atmadan duruma bir çözüm getirmesini istiyoruz. İlgililerden yardım bekliyoruz.

Tutunamayanlar - Bütün Eserleri - 1

Reviews