Yeniötesi Yazında Özkurmaca

Bu çalışmada, özkurmacanın açınımını anlayabilmek için, öncelikle Philippe Lejeune’ün yaklaşımıyla özyaşamöyküsü türünün tarihsel gelişimi ve niteliklerini belirlemeye çalışacağız. Çünkü özyaşamöyküsü, kuramsal olarak ilk benimsenen yazınsal benli anlatı türüdür. İkinci aşamada çalışmanın bütünlük kazanmasını sağlamak için, özkurmaca kavramının gelişim sürecinde ortaya çıkan değişik tanımlarını, Serge Doubrovsky, Vincent Colonna, Philippe Gasparini ve ilgili öteki kuramcı ve yazarların görüşlerine ve yapıtlarına başvurarak açımlamayı ve onu yeniötesicilik bağlamına yerleştirerek, öteki yakın türlerle yapısal, biçimsel, izleksel ilişkilerini ortaya koymayı deneyeceğiz. Bu bağlamda, kuşkusuz bir yaşamöyküsel anlatının yapısal ve biçimsel çözümlemesinde ayrıcalıklı bir yeri olan başta Gérard Genette olmak üzere, öyküsel söylem çözümlemesi yöntemini Philippe Lejeune, Emile Benveniste, Tzvetan Todorov, Tahsin Yücel, Mehmet Rifat ve öteki ilgili araştırmacıların kuramsal yapıtlarına başvurarak, ayrı bir bölümde temel göndergeleriyle açıklamaya çalışacağız. Özkurmaca kavramı, açık bir biçimde Yeniötesi dönemin bir ürünüdür. Bu nedenle, yeni (fr. moderne) ve yeniötesici (fr. postmoderniste) kurama özel bir bölüm açarak, yazınsal düzlemde yenilikçilikle (fr. modernisme) yeniötesicilik arasındaki benzerlikleri ve ayrıklıkları göstermeye çalışacağız. Daha sonra, özkurmaca kavramını yeniötesici ulamına yerleştirmeye ve günümüzde de süren son tartışmaları açımlamaya çaba göstereceğiz. Bu çalışmada, çok sayıda benli anlatı yazarının yapıtlarından örnekler verilirken, son bölümde son dönemin en önemli benli anlatı yazarlarından birisi olan Annie Ernaux’nun Passion simple ile L’Occupation adlı romanlarına özkurmaca bir okuma yapmak için özel bir bölüm açılacaktır. Çalışma boyunca en çok karşılaşılan zorluklardan biri, yabancı sözcüklere Türkçe karşılık bulmak için ortaya konan duyarlılıktan kaynaklanmaktadır. Kuşkusuz daha önce kullanılmış ya da bu çalışmada bu bağlamda ilk kez önerilen sözcük ve kavramlar tartışma konusu yapılmaya açıktır.