favorites: chen qiufan's "the year of the rat", "the fish of lijiang"; ma boyong's "the city of silence"; tang fei's "call girl". also the essays at the end!

i really enjoyed the essays that accompany these short stories, & the caution ken liu raises about attributing these stories as allusions to the chinese govt rather than the world at large the same was we view anglosphere scifi. & of course it touched my heart how scifi writers just know so much of that intersection between arts & sciences - that progress for the sake of profit & "development" (for whom?) is not what needs to guide us, but it is love.

പറയാൻ പോകുന്ന വിഷയം മുൻപും പല കുറിപ്പുകളിൽ തൊട്ടുപോയിട്ടുണ്ടെങ്കിലും നമ്മുടെ ഫാന്റസി സാഹിത്യത്തിന്റെ പെട്ടെന്നുള്ള വളർച്ചയെ നോക്കിക്കാണുന്നത് കൗതുകകരമായതുകൊണ്ടു ഒരിയ്ക്കൽ കൂടി - ഹിന്ദു മിലിറ്റന്റ് രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ വളർച്ചയ്‌ക്കൊപ്പം ഇന്ത്യൻ സാഹിത്യത്തിൽ വളർന്നു വന്ന ഒന്നാണ് പുരാണകഥകളുടെ പുനരവതരണം. സംഗതി ഈ എഴുത്ത് അത്ര പ്രയാസമുള്ള കാര്യമല്ല - അത്ര വിശാലവും ഭാവനാത്മകവുമാണ് ഇവയുടെ മൂലകൃതികൾ - നമ്മുടെ ഇതിഹാസകഥകൾ. ഈ കഥകൾ സ്പിൻ ചെയ്യുന്നത് അനായാസം സാധിയ്ക്കും. ഇത്തരം പഴംകഥകളിൽ നിന്ന് ഒരു രാഷ്ട്രീയ ആഖ്യാനം തന്നെ സൃഷ്ടിയ്ക്കാൻ കഴിഞ്ഞ പാർട്ടിയാണ് നമ്മളെ ഭരിയ്ക്കുന്നത് പോലും. എന്നാൽ ഈ പുത്തൻ പുസ്തകങ്ങളുടെ നിലവാരം ശരാശരിയ്ക്കും താഴെയാണ്, പോപ്പുലർ ബട്ട് പുവർ. നമുക്കാണെങ്കിൽ സയൻസ് ഫിക്ഷൻ എന്നൊരു ജോൺറെ അത്ര പ്രധാനവുമല്ല. പണ്ട് ടീവിയിലൊക്കെ ഉണ്ടായിരുന്ന സിഗ്മ പോലെയുള്ള സീരീസുകൾ അമേരിക്കൻ കഥകളുടെ റീറ്റെല്ലിങ് എന്നല്ലാതെ ഒന്നുമായിരുന്നില്ല. കൂട്ടത്തിൽ സ്റ്റാർ വാഴ്സിന്റെയും, സ്റ്റാർ ട്രെക്കിന്റെയും ഒക്കെ കടുത്ത സ്വാധീനവും. ഈ സമയം ചൈനയിൽ എന്താണ് നടക്കുന്നത്? അതിനുള്ള ഉത്തരമാണ് റ്റെഡ് ചിയാങ്, കെൻ ലിയു, സിക്സിൻ ലിയു തുടങ്ങിയ ഏഷ്യൻ വംശജരുടെ Sci-fi സാഹിത്യത്തിലെ ഉയർച്ച. ഇതിനെപ്പറ്റി മുൻപൊരു പോസ്റ്റ് ഇട്ടിരുന്നു. ഇക്കൂട്ടത്തിൽ ഞാൻ വായിച്ചു തീർന്ന പുതിയ പുസ്തകമാണ് "Invisible planets". കെൻ ലിയുവിന്റെ മേൽനോട്ടത്തിൽ കളക്റ്റ്‌ ചെയ്യപ്പെട്ട ചൈനീസ് പുതുതലമുറ എഴുത്തുകാരുടെ Sci-fi, ഫാന്റസി ചെറുകഥകളുടെയും, മൂന്ന് എഴുത്തുകാരുടെ ലേഖനങ്ങളുടെയും സമാഹാരമാണ് ഇത്. എഴുത്തുകാർ : Chen Qiufan, Xia JIa, Ma Boyong, Hao Jingfang, Tang Fei, Cheng Jingbo, കൂടെ Cixin Liu-വും. ഹാർഡ് കോർ സയൻസ് ഫിക്ഷൻ എഴുത്തുകാരനായി അറിയപ്പെടുന്ന സിക്സിൻ ലിയുവിന്റെ Three Body Problem എന്ന നോവലിൽ ചൈനീസ് സാംസ്കാരിക വിപ്ലവവും അതിനെത്തുടർന്നുണ്ടായ രാഷ്ട്രീയ ചേരിതിരിവുകളും തങ്ങളോടൊപ്പം ചേരാത്ത ബുദ്ധിജീവികളെയും മറ്റും സർക്കാർ സിസ്റ്റമാറ്റിക് ആയി ഉന്മൂലനം ചെയ്യുന്നതും എല്ലാം വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇത്തരം പ്രവർത്തികൾക്ക് അന്ധമായി വളണ്ടിയർ ചെയ്യുന്നവരുമുണ്ട് കൂട്ടത്തിൽ. നമ്മുടെ നാട്ടിലെ കഴിഞ്ഞ നാലുവർഷത്തെ പ്രൊപ്പഗാണ്ടയും വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപങ്ങൾക്കുനേരെയുളള കയ്യേറ്റങ്ങളും ഒക്കെ ഓർമ്മിപ്പിയ്ക്കും ഈ വിവരണങ്ങൾ. ഈ രാഷ്ട്രീയ നിലപാടാണ് അമീഷിലും മറ്റും നമ്മൾ കാണാത്തത്. അതുപോലെ Remembrance of Earth's Past എന്ന സീരീസിന്റെ ഭാഗമായി വരുന്ന മേൽപ്പറഞ്ഞ നോവലും Invisible planets സമാഹാരവുമെല്ലാം അമീഷും കൂട്ടരും മുന്നോട്ടു വയ്ക്കുന്ന വേദകാല മാഹാത്മ്യമോ ബ്രാഹ്മണിക് ഹെജിമണിയുടെ ഘോഷണമോ അല്ല നടത്തുന്നത് (ഇന്ത്യയിൽ മാർക്കറ്റ് കൂടി റൈറ്റ് വിങ്ങിനു അനുകൂലമാണ് എന്നതുമുണ്ട്. ഇതിന്റെ മറ്റൊരു പതിപ്പാണ് Ivory Throne പോലുള്ള നൊസ്റ്റാൾജിക് ഹിസ്റ്ററി പുസ്തകങ്ങൾ). കൃത്യമായ സയൻസും സയന്റിഫിക് റ്റെമ്പറമെന്റുമാണ് ഈ എഴുത്തുകൾക്കു പിറകിൽ. സമാഹാരത്തിലെ ലേഖനങ്ങളിൽ എവ്വിധമാണ് കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് ഗവണ്മെന്റ് ഈ ആശയങ്ങളെ സപ്പോർട് ചെയ്‍തത് എന്നും പറയുന്നുണ്ട്. അമേരിക്കൻ പോപ്പുലർ സാഹിത്യത്തിലും സിനിമയിലും ഉണ്ടായ പോലെ സയൻസ് ഫിക്ഷൻ പ്രൊപ്പഗാണ്ടയ്ക്ക് വേണ്ടി ഉപയോഗിച്ചിട്ടില്ലെന്നാണ് കെൻ ലിയു പറയുന്നത്. കൂടുതലും ഒരു മൂടൽമറയ്ക്കുള്ളിൽ കഴിയുന്ന രാജ്യമായതുകൊണ്ട് ഇത് എത്രത്തോളം വിശ്വാസയോഗ്യമാണെന്നു പറയുക വയ്യ, പക്ഷെ, Three Body വായിയ്ക്കുമ്പോൾ ഇതെങ്ങനെയാണ് അവിടത്തെ ഗവണ്മെന്റിന്റെ സെൻസർ ചട്ടങ്ങളെ കടന്നു വന്നത് എന്ന സംശയം എനിയ്ക്കുണ്ടായി. ഒരുപക്ഷെ ചൈനയുടെ നിയോ ലിബറൽ പോളിസികൾ ഇതിൽ ഗണ്യമായ പങ്കു വഹിച്ചുകാണണം എന്നും തോന്നുന്നു(നോവലിനെക്കുറിച്ചു കൂടുതലായി പിന്നീട്). Invisible planets -ലെ കഥകൾ വൈവിധ്യപൂര്ണമാണ് - ലിയുവിന്റെ സ്പെഷ്യാലിറ്റിയായ ഫാന്റസി കഥകളുമുണ്ട് കൂട്ടത്തിൽ. ലിയുവിന്റെ തന്നെയാണ് പരിഭാഷ(Remembrance of Earth's Past നോവലുകൾ മൊത്തം അയാളാണ് ചെയ്തിരിയ്ക്കുന്നത്). അയാളുടെ കഥകളും ലേഖനവുമുണ്ട് ഇതിൽ. ആദ്യം പരിചയപ്പെടുത്തുന്നത് Chen Quifan -ന്റെ മൂന്നു കഥകളാണ്. ജനറ്റിക് മ്യുട്ടേഷൻ സംഭവിച്ച എലികളെ ഗ്രെയ്‌സ് മാർക്കിനുവേണ്ടി കൊല്ലാൻ പോകുന്ന ചെറുപ്പക്കാരാണ് ആദ്യ കഥയിൽ("The Year of the Rat"). ഹൊറർ ഫോർമാറ്റിൽ അവതരിപ്പിയ്ക്കുന്ന കഥയിൽ തങ്ങൾ ഗവണ്മെന്റിന്റെ ഒരു കളിയിൽ പങ്കെടുക്കുക മാത്രമായിരുന്നു എന്ന് അവർ തിരിച്ചറിയുന്നതാണ് കഥയുടെ കേന്ദ്രആശയം. Orson Scott Card -ന്റെ പ്രശസ്തമായ "Ender's Game" എന്ന നോവലിന്റെ ഒരു വിദൂരച്ഛായ ഇതിനുണ്ട് - അതിൽ കുട്ടികളെക്കൊണ്ട് ഗെയിം കളിപ്പിയ്ക്കുന്ന വ്യാജേന ഒരു ഏലിയൻ റെയ്സിനെമുഴുവൻ കൊന്നൊടുക്കുകയാണ് അധികാരികൾ. അതിന്റെ ഷോക്കിൽ കഥാനായകൻ അവിടം വിട്ടുപോകുന്നു. ഇവിടെ പക്ഷെ കുറച്ചുകൂടി യാഥാർത്ഥമാണ് കാര്യങ്ങൾ. നായകൻ മ്യുട്ടേഷൻ വന്ന ഒരെലിയുമായി ഏറ്റുമുട്ടേണ്ടി വരുന്നുമുണ്ട്. എന്നാൽ രണ്ടു കൂട്ടർക്കും മേലെ സ്വാധീനമുണ്ടായിരുന്നു ഗവൺമെന്റിന് എന്നറിയുമ്പോൾ നായകൻ അമ്പരക്കുന്നു, എന്തിനാണ് തങ്ങളെ ഇതിനുപയോഗിച്ചത്‌? The Fish of Lijang സമാഹാരത്തിലെ നല്ല കഥകളിലൊന്നാണ്. കോർപറേറ്റ് ജീവിതവും പ്രൊഡക്ടിവിറ്റിയുമാണ് ഇവിടത്തെ പ്രതിപാദ്യ വിഷയം. ജോലി ചെയ്തു ബേൺഔട്ട് ആയ ആളുകൾക്കുള്ള റിഹാബിലിറ്റേഷൻ സെന്ററിലെത്തുന്ന കേന്ദ്ര കഥാപാത്രം താനും മറ്റുള്ള ജീവനക്കാരും അത്രകാലം എങ്ങനെയാണു പറ്റിയ്ക്കപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരുന്നത് എന്ന് മനസ്സിലാക്കുകയാണ് - നിങ്ങൾക്ക് സമയത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ബോധം പോയിക്കഴിഞ്ഞാൽ നിങ്ങൾ എങ്ങനെയാണു ജോലിചെയ്യുക? അത് നിങ്ങളെ കൂടുതൽ പ്രൊഡക്ടിവ് ആക്കുമോ? ഇതുപോലെയുള്ള ചോദ്യങ്ങൾ ഉയർത്തുന്ന കഥയാണിത്. പിന്നെവരുന്ന Jia Xia യുടെ "A Hundred Ghosts Parade Tonight" സമാഹാരത്തിലെ ഏറ്റവും തൃപ്തികരമായ കഥയാണ് - ഗോസ്റ്റ് സ്ട്രീറ്റ് എന്ന തെരുവിൽ ജീവിയ്ക്കുന്ന ഒരു കുട്ടിയുടെ കഥയാണിവിടെ. ഈ ഗോസ്റ്റുകൾ എവിടന്നു വരുന്നു? ഉപയോഗശൂന്യമായ കളിപ്പാട്ടങ്ങളാണ് പ്രേതങ്ങളായി മാറുന്നത്, അവ ഉപേക്ഷിയ്ക്കപ്പെട്ട യന്ത്രഭാഗങ്ങളിലും റോബോട്ടുകളിലും ഒക്കെ ജീവിയ്ക്കുന്നു. ചെറിയ ആശയങ്ങളെയും പ്ലോട്ട് പോയിന്റുകളെയും ആശ്രയിയ്ക്കുന്ന ഇത്തരം കഥകളെക്കുറിച്ച് അധികം സ്പോയിലേർസ് ഇല്ലാതെ കൂടുതൽ പറയാൻ കഴിയില്ല എന്നതാണ് ഇങ്ങനെ കുറിപ്പെഴുതുമ്പോഴുള്ള ഒരു ബുദ്ധിമുട്ട്. കഥയുടെ സാഹിത്യഗുണം ഒരു ഘടകമാണെങ്കിലും സാധാരണ കഥകളേക്കാൾ ലോജിക് അല്ലെങ്കിൽ ഭാവന ഇവിടെ ഉപയോഗിക്കേണ്ടി വരുമെന്നതാണ് ഇത്തരം എഴുത്തുകളുടെ ഒരു സ്വഭാവം തന്നെ. കെവി പ്രവീണിന്റെ ചില കഥകളോട് എനിയ്ക്കുള്ള വിയോജിപ്പ് ഈ ഒരു വിഷയത്തിലാണ്(അത് ട്രഡീഷണൽ ഫോർമാറ്റിൽ തന്നെയാണ് നിൽക്കുന്നത് അഥവാ കേന്ദ്ര ആശയം മാത്രമാണ് ഫ്യൂച്ചറിസ്റ്റിക്). Xia എഴുതിയ സമാഹാരത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ കഥയാണ് "Tongtong's Summer " - വൃദ്ധജനങ്ങളെ ശുശ്രൂഷിയ്ക്കാൻ എത്തുന്ന റോബോട്ടുകളുമായി ചങ്ങാത്തത്തിലാകുന്ന അപ്പൂപ്പനും കൊച്ചുമകളുമാണ് ഇതിലെ കഥാപാത്രങ്ങൾ. ഈ റോബോട്ടുകളെ ഉപയോഗിച്ച് അപ്പൂപ്പൻ ചെസ്സ് കളിയ്ക്കുന്നതും പിന്നെ അതിൽ നിന്നുള്ള നിരീക്ഷണങ്ങൾ അവയെ നിർമ്മിക്കുന്ന കമ്പനി മെഡിക്കൽ രംഗത്തും ഉപയോഗിയ്ക്കാൻ തുടങ്ങുന്നതും ഒക്കെയാണ് ഈ കഥയിലുള്ളത്. Three Body Problem -ത്തിലെ പ്രധാന പോരായ്മകളിലൊന്ന് നമുക്ക് കഥാപാത്രങ്ങളോട് അടുപ്പം തോന്നാത്തതാണ്. സയന്റിഫിക് ആശയങ്ങളും മനുഷ്യകുലം നേരിടുന്ന പ്രശ്നങ്ങളുമാണ് അതിലെ ഫോക്കസ്. ഈ സമാഹാരത്തിലെ കഥകളിലും സ്ഥിതി വ്യത്യസ്തമല്ല. അതിന് അപവാദമാണ് ഈ രണ്ടു കഥകളും. പ്രത്യേകിച്ചു രണ്ടാമത്തെ കഥ. Ma Boyong - ന്റെ "The City of Silence" -ൽ നെറ്റും മറ്റു ടൂളുകളും വച്ച് സർക്കാർ ആളുകളെ നിയന്ത്രിയ്ക്കുന്നതാണ് കഥ. Hao Jingfang -ന്റെ "Invisible Planets" എന്ന കഥയിൽ ഒൻപതു ഗ്രഹങ്ങളെപ്പറ്റിയും അവയിലെ ജീവികളുടെ ജീവിതത്തെപ്പറ്റിയും ഒരു കുഞ്ഞിനോട് ഒരാൾ പറയുകയാണ്. എപ്പോഴും നുണ പറയുന്ന ആളുകളാണ് ഒന്നിൽ താമസിയ്ക്കുന്നത് , മറ്റൊരു ഗ്രഹത്തിൽ ടൂറിസ്റ്റുകളായി വരുന്ന ആളുകൾ അവിടെത്തന്നെ താമസിയ്ക്കാനാരംഭിയ്ക്കുന്നു. അവർ നേറ്റീവുകളായി മാറുന്നു. എന്നാൽ അവർക്കുമുന്നെയും അതുപോലെയുള്ള ആളുകളുണ്ട് - അപ്പോൾ അവരല്ല യഥാർത്ഥ നേറ്റീവുകൾ - എന്താണ് ഈ ചരിത്രം മൂടിവയ്ക്കപ്പെടുന്നതിന്റെ രഹസ്യം? മൂന്നാമത്തെ ഗ്രഹത്തിൽ മിഷനറികൾ ലോക്കൽ ട്രൈബുകളെ തങ്ങളുടെ വിശ്വാസത്തിലേക്ക് പരിവർത്തനം ചെയ്യുകയാണ്, എന്നാൽ അവിടെയുള്ള ആളുകൾ അത്ര കാഷ്വൽ ആയതുകൊണ്ട് അവരെ പൂർണ്ണമായും തങ്ങളുടെ വരുതിയിലാക്കാൻ ആഗതർക്കു കഴിയുന്നില്ല. അവരെ കൊന്നൊടുക്കാനും വയ്യ, മറ്റു ഗ്രഹങ്ങളിലുള്ളവർ അന്നാട്ടുകാരെ സഹായിയ്ക്കാനെത്തും. ഇതുപോലെയുള്ള ഒബ്‌വിയസ് രാഷ്ട്രീയമുള്ള കഥകളാണ് ഓരോ ഗ്രഹത്തിന്റെയും. Hao -യുടെ തന്നെ "Folding Beijing"-ൽ നഗരം മൂന്നായി തിരിയുകയാണ് - ആളുകളുടെ പ്രിവിലേജ് അനുസരിച്ചാണ് അവർക്കനുവദിച്ചുകിട്ടുന്ന റിസോഴ്സുകൾ. ജാതിവ്യവസ്ഥ പോലുള്ള ഒരു സിസ്റ്റം. Cixin Liu - വിന്റെ "The Circle" തുടങ്ങുന്നത് ഒരു നാടോടിക്കഥ പോലെയാണ് - രാജാവിനെക്കൊല്ലാനെത്തുന്ന ഒരു കൊലയാളിയും രാജാവും തമ്മിൽ ഒരു ഉടമ്പടിയുണ്ടാക്കുന്നു. അതനുസരിച്ചു അയാൾ ഒരു റിസർച്ച് തുടങ്ങുകയാണ്. Pi-യുടെ നിർദ്ധാരണമാണ് ഇവിടെ നടക്കുന്ന ശരിയ്ക്കുള്ള ജോലി. അതിൽ നിന്ന് and, or gates-ന്റെ ഫോമേഷൻസ് എന്നിങ്ങനെ പോയിപ്പോയി ഒരു കമ്പ്യൂട്ടർ സിസ്റ്റത്തിന്റെ ആദിമരൂപത്തിലെത്തുന്ന കഥാഗതിയാണ് ഇതിൽ. Cixin -ന്റെ ആഖ്യാന മികവിന്റെ മികച്ച ഉദാഹരണമാണ് ഈ കഥ. അയാളുടെ തന്നെ "Taking Care of God" എന്ന അവസാന കഥയിലും ഇതുപോലെ ഒരു ട്വിസ്റ്റുണ്ട് അവസാനത്തിൽ. തുടർന്നുവരുന്നത് മൂന്ന് ലേഖനങ്ങളാണ്. Cixin Liu-വിന്റെ നോവൽസീരീസിന്റെ നാൾവഴികളാണ് ആദ്യത്തേതിൽ(ഇതിലെ ചിലകാര്യങ്ങൾ മേലെ പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്). രണ്ടാമത്തേതിൽ കൗതുകകരമായ ഒരു നിരീക്ഷണം നടത്തുന്നുണ്ട് Chen Qiufan. സയൻസ് എന്നാൽ പരിപാവന സങ്കൽപ്പമൊന്നുമല്ല, അയാൾ പറയുന്നു :- “Science” is itself one of the greatest utopian illusions ever created by humankind. I am by no means suggesting that we should take the path of antiscience—the utopia offered by science is complicated by the fact that science disguises itself as a value-neutral, objective endeavor. However, we now know that behind the practice of science lie ideological struggles, fights over power and authority, and the profit motive. The history of science is written and rewritten by the allocation and flow of capital, favors given to some projects but not others, and the needs of war.” ഇനി നമ്മുടെ നാട്ടിലെ ഇപ്പോഴത്തെ സയന്റിഫിക് റ്റെമ്പറും, നമ്മുടെ ഫിക്ഷൻ-ഫാന്റസിലോകവും ഇതുമായി താരതമ്യം ചെയ്തു നോക്കൂ. ചൈന നമ്മുടേത് പോലുള്ള അനവധി പ്രശ്നങ്ങളുള്ള നാടാണ്. അവിടെ നിന്നെങ്ങനെയാണ് ഈ ജോൺറെയിൽ ഇത്രയധികം എഴുത്തുകൾ വരുന്നത്? In 1903, another revolutionary time in Chinese history when the new was replacing the old, Lu Xun, the father of modern Chinese literature, said, “The progress of the Chinese people begins with scientific fiction.” ബോധപൂർവ്വമുള്ള ശ്രമങ്ങൾ അതിനുവേണ്ടി നടന്നു എന്ന് ചുരുക്കം. " I still believe that science fiction is capable of wedging open small possibilities: to mend the torn generation, to allow different visions and imagined future Chinas to coexist in peace, to listen to one another, to reach consensus, and to proceed together." - എഴുത്തുകാരൻ തുടരുന്നു. തദ്ദേശീയത ചൈനീസ് ഫിക്ഷന്റെ ആണിക്കല്ലാണെന്നതും ഇവിടെ എടുത്തുപറയേണ്ടതുണ്ട്. അമേരിക്കൻ ആശയങ്ങളുടെ പിൻപറ്റലല്ല അത്. നിരൂപണ ബുദ്ധിയോടെ നോക്കിയാൽ മൂന്നോ നാലോ കഥകളാണ് സമാഹാരത്തിൽ വായിച്ചിരിയ്ക്കേണ്ടവ എന്ന ഗണത്തിൽ പെടുത്താവുന്നത്. അങ്ങനെയിരിക്കുമ്പോഴും ഇതുപോലൊരു കളക്ഷൻ നമ്മുടെ നാട്ടിൽ നിന്നും ഒരിയ്ക്കൽ വരണമെന്ന ആഗ്രഹം എനിയ്ക്കുണ്ട്. പഴംപുരാണവും വിഡ്ഢിത്തവും വായിച്ചു മയങ്ങിയിരിയ്ക്കുന്ന ഒരു നാട്ടിൽ അത്തരമൊരു പോപ്പുലർ പുസ്തകം ഉണ്ടാക്കുന്ന ചലനം പ്രാധാന്യമുള്ളതായിരിയ്ക്കും. കേരളത്തിൽ യുറീക്കയും ശാസ്ത്രഗതിയുമൊക്കെ ഒരു കാലത്ത് ഇത് സാധ്യമാക്കിയിരുന്നു. ഇപ്പോൾ അതൊക്കെ എത്ര കുട്ടികളിൽ എത്തുന്നുണ്ട് എന്നറിയില്ല. റൈറ്റ് വിങ് നരേറ്റീവിനെ എതിർക്കാനുള്ള ഏറ്റവും എളുപ്പമുള്ള വഴി പുതുതലമുറയെ ഈ വഴിയ്ക്കു തിരിച്ചുവിടുന്നതാണ് എന്ന കാര്യത്തിൽ എനിയ്ക്കൊരു സംശയവുമില്ല.

particularly: "Folding Beijing" "The Flower of Shazui" "The City of Silence" Chinese sci-fi is SO GOOD, y'all. Thank you Ken Liu, you are doing the English-reading world a huge service

Now I know I definitely have to read more Chinese Sci-Fi! Here’s the story-by-story rating: Chen Qiufan The Year of the Rat: 2 The Fish of Lijiang: 3 The Flower of Shazui: 3 Xia Jia A hundred ghosts parade tonight: 3.5 Tongtong’s Summer: 4.5 Night Journey of the Dragon-Horse: 4 Ma Boyong The City of Silence: 3.5 Hao Jingfan Invisible Planets: 5 Folding Beijing: 3.5 Tang Fei Call Girl: 3 Cheng Jingbo Grave of the Fireflies: 4 Liu Cixin The Circle: 2.5 Taking Care of God: 5